از آنجایی که سیم و کابل برق یکی از پرکاربردترین ابزارهای الکتریکی بوده و در صنایع گوناگونی کاربرد دارند، برای تولید و ساخت آنها باید استانداردهای معینی تبیین شود. البته شرکتهای تولیدکنندهای نیز هستند که توجه چندانی به این استانداردها ندارند؛ در نتیجه محصولات آنها همواره باکیفیت پایینتری عرضه میشوند. از اینرو، قیمت ارزان یک محصول همیشه با مرغوبیت آن همراه نیست. در این صورت شما باید در زمان خرید به معیارهای تشخیص سیم و کابل استاندارد و مرغوب توجه داشته باشید.
روشهایی جهت تشخیص سیم و کابل مناسبمطمئنا در ابتدا، تشخیص یک سیم باکیفیت چندان راحت به نظر نمیرسد، زیرا محصولات نامرغوب از لحاظ ظاهری تفاوت آنچنان زیادی با نوع اورجینال ندارند. خوشبختانه، امروزه معیارها و روشهای زیادی وجود دارد که میتوان سیم و کابل را از لحاظ سطح استاندارد مورد بررسی قرار داد. در این بخش به معرفی برخی از آنها میپردازیم:
بررسی اجزای سیم و کابل
سیم و کابل نیز همانند سایر تجهیزات الکتریکی از اجزاء و بخشهای مختلفی برخوردار هستند که در زمان خرید یک محصول استاندارد میتوانید آنها را مورد بررسی قرار دهید:
جنس هادی کابل
یکی از اصلیترین روشهای تشخیص یک سیم و کابل استاندارد و مرغوب، بررسی نوع و جنس هادی به کار رفته در آن است. معمولا باکیفیتترین کابلها و سیمهای برق از هادیهایی با جنس مس آنیل شده ساخته شدهاند. البته بسیاری از کابلها نیز دارای هادی آلومینیومی هستند که با حرف A بر روی کابل و سیم مشخص میشود. برخی از تولیدکنندگان سودجو ممکن است فلزات دیگری نظیر، فولاد را هم به هادی اضافه کنند تا وزن محصول افزایش پیدا کند. چنین ناخالصیهایی علاوه بر کاهش خاصیت رسانایی کابل، سطح استاندارد آن را نیز تا حد قابل توجهی پایین میآورند.
روکش کابل
همانطور که میدانید وظیفه حفاظت و ایمنی کابل بر عهده روکش و عایق آن است. وجود هر گونه ساییدگی، پارگی یا بریدگی در روکش ممکن است خطرات جدی به همراه داشته باشد. استفاده از مواد پلاستیکی مستحکم نظیر PVC و ترکیبات آن یکی از استاندارهای تولید کابل و سیم به شمار میرود.
تعداد رشته، سطح مقطع و رنگ کابل
بدیهی است که کابلها از یک یا چند رشته سیم با سطوح مقطع مختلف تشکیل شدهاند. بنابراین تعداد رشتهها و سطح مقطع آنها میتوانند تعیین کننده کیفیت یک کابل باشند. تمام برندهای سیم و کابل مطرح بازار سطح مقطع محصولات خود را با سایزهای مشابه و کاملا استاندارد تولید کرده و آنها را با رنگهای مشخص به بازار عرضه میکنند. از اینرو، کمترین اختلاف سایز یا حتی تفاوت رنگ رشتهها ممکن است نشاندهنده عدم مرغوبیت آنها باشد.
غلاف یا عایق کابل
بعضی از کابلها با توجه به کاربردی که در صنعت دارند، ممکن است به یک لایه محافظ اضافی یا همان غلاف مجهز شوند. این لایه عایق معمولا از جنس سرب یا سایر فلزات است و باید بهگونهای بر روی کابل برق قرار بگیرند، که رشتهها را در بخش مرکزی یا سنتر خود جای دهد. بنابراین کیفیت غلاف یا عایق کابل میتواند یکی دیگر از روشهای تشخیص سیم و کابل استاندارد و مرغوب محسوب شود.
تشخیص مرغوب بودن سیم و کابل از روی ظاهر
برخی مشخصات ظاهری نیز میتوانند در انتخاب یک سیم و کابل استاندارد تأثیر بسزایی داشته باشند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
نشان استاندارد ISIRI حک شده روی بدنه سیم و کابل
عدم وجود برآمدگی یا فرورفتگی بر روی روکش و بخش بیرونی کابل
قطر مطلوب روکش (ضخامت لایه بیرونی یا روکش کابل و سیم نباید خیلی کم یا زیاد باشد زیرا ممکن است خطر آتشسوزی و حتی برقگرفتگی را به دنبال داشته باشد)
وزن قابل قبول (سنگینی غیرعادی احتمالا به خاطر وجود ناخالصی در هادی کابل است)
قطر استاندارد سیم و کابل (برخی از تولیدکنندگان ممکن است از تعداد رشتهها کم کرده و بر حجم و قطر عایق و غلاف اضافه کنند، که این کار خود باعث میشود کابل از حالت استاندارد خارج شود)