آشنایی با قسمت های مختلف کابل

آشنایی با قسمت های مختلف کابل

مشخصات لایه های کابل های تولیدی

لایه های کابل ها معمولا براساس نیاز مشتری، نوع کاربرد کابل، سطح ولتاژ و … تغییر می یابند، از این رو نمی توان انتظار داشت، لایه هایی که در آینده به شرح آن ها می پردازیم در تمامی کابل ها به همین شکل و ترتیب مورد بهره برداری قرار گیرند. در ادامه بخش‌هایی از کابل که عموما در تولید کابل استفاده می‌شود مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مشخصات فنی کابل های قدرت، کنترل و ابزاردقیق

تنها لایه های خاصی از کابل جزء مشخصات فنی کابل بوده و برخی پارامتر های دیگر نظیر پرکننده ها ( فیلر – FILLER )، لایه زیرین ( بِدینگ – BEDDING ) و مواردی دیگر از این دست، جزء این مشخصات نبوده و تنها در ساخت کابل مورد استفاده قرار می گیرند. از این رو گرچه در کدگذاری لایه های کابل به برخی از این موارد اشاره نمی شود، ما در این بخش علاوه بر لایه های اصلی کابل به این اجزاء و به علل استفاده از آن ها نیز می پردازیم. ( شایان ذکر است این مطلب بیشتر در مورد ساختار کابل قدرت و لایه های آن می باشد. سایر کابل ها نظیر کابل های کنترلی و ابزاردقیقی ساختاری ساده تری نسبت به کابل های قدرت دارند.
بخش های سازنده کابل قدرت – اجزا تشکیل دهنده کابل

1- لایه اول : هادی / Conductor

اصلی ترین بخش در ساختار کابل که مسئولیت هدایت جریان الکتریکی را برعهده دارد، هادی کابل می باشد. هادی معمولا از جنس مس یا آلمینیوم تابانده شده ( Stranded ) می باشد. که به اختصار به آن ها CU و AL می گویند. مس دارای وزن بیشتر ( در هر متر ) و هدایت الکتریکی بالاتری نسبت به آلمینیوم می باشد.

2- لایه دوم : اسکرین هادی / Conductor Screen

اسکرین هادی یک نوار نیمه رسانا می باشد، که برای حفظ یک میدان الکتریکی یکنواخت و به حداقل رساندن تنش های الکترواستاتیک در کابل های MV و HV مورد استفاده قرار می گیرد. ( عموعا در ساختار کابل های فشار ضعیف کاربردی ندارد. ) با قرارگیری این لایه روی سطح هادی های استرند شده ( رشته های تابانده شده )، فضاهای خالی، بین قسمت هایی از کابل و عایق آن از بین رفته و در نتیجه، فضایی صاف و مسطح بین هادی و عایق ایجاد می گردد. بدین وسیله میدان الکتریکی در این ناحیه به حالت یکنواخت در آمده و از جرقه های الکتریکی ناخواسته جلوگیری خواهد شد.

3- لایه سوم : عایق / Insulation

جهت ایزوله شدن هادی کابل و عدم انتقال جریان الکتریکی و نشتی آن، از مواد عایقی نظیر PVC و XLPE ( به طور معمول ) برای ناحیه عایقی در کابل استفاده می شود. PVC متداول ترین عایق در بین خریداران و تولید کنندگان کابل ( به خصوص در رنج ولتاژ های پایین ) می باشد. در مقال XLPE بیشتر در کابل های فشار متوسط و فشار قوی کاربرد دارد. این عایق در قیاس با PVC ، مقاومت عایقی بالاتر، طول عمر بیشتر و قدرت تحمل درجه حرارت های بالاتر را دارد.

4- لایه چهارم : اسکرین عایق / Insulation Screen

جنس این عایق به مانند مورد گفته شده در بخش دو از جنس مواد نیمه رسانا بوده و عملکردی مشابه مورد گفته شده در بخش دو را دارد. (معمولا در ساختار کابل های ولتاژ متوسط MV و ولتاژ بالا HV از این لایه استفاده می گردد.) در کابلهایی که فاقد نوار نیمه‌هادی کاغذی هستند، این لایه به طور مستقیم با شیلد در ارتباط است. از سوی دیگر اگر کابل‌ها دارای نوار نیمه‌هادی کاغذی باشند، این اتصال از طریق نوار نیمه‌هادی برقرار می‌شود.
5- لایه پنجم : فیلر یا پرکننده / Filler

این بخش را نمی توان به عنوان یک لایه در ساختار کابل نام گذاری کرد اما با توجه به نام گذاری های قبلی و از آنجایی که معمولا استفاده از آن بعد از لایه های زیرین یاد شده در قبل است، در این بخش قرار گرفته است. معمولا جهت یکنواخت کردن کابل های چند رشته (Multi Core) پس از قرار گیری چند رشته از سیم ها در کنار هم، برای فراهم کردن لایه ای یکنواخت روی آن ها ( جهت آسان شدن مراحل اضافه کردن سایر لایه ها روی مجموعه این هادی ها در کنار هم ) فضای خالی بین رشته سیم ها با مواد پلیمری نرمی به نام فیلر یا پرکننده پر می شود. (به عنوان مثال جهت پر کردن فضای خالی بین رشته سیم های 2.5×1 در کابل 2.5×3 )
6- لایه ششم : نیمه‌هادی کاغذی

این لایه از کابل ساختاری نوار مانند دارد. این نوار از جنس کاغذ موج دار یا الیاف بافته شده است و به دو دلیل در کابل های فشار متوسط و فشار قوی در ساختار کابل مورد مصرف قرار می‌گیرد: (معمولا در این سطوح در ساختار کابل از آن ها استفاده می گردد.)

ایجاد اتصال الکتریکی هادی های شیلد به لایه اسکرین عایق
حفاظت لایه اسکرین عایق از تماس مستقیم با رشته‌های اسکرین و جلوگیری از صدمه زدن سیم‌های شیلد به لایه اسکرین عایق مخصوصاً در زمان وقوع اتصال کوتاه ( در صورت وقوع اتصال کوتاه، جریان زیادی از لایه شیلد عبور می‌کند که در اثر عبور این جریان، لایه شیلد افزایش دمای چشمگیری خواهد داشت و در نتیجه احتمال فرورفتگی شیلد در لایه نیمه‌هادی افزایش می یابد). نوار نیمه‌هادی کاغذی به صورت مارپیچ طور بر روی لایه نیمه هادی قبل از خود قرار می‌گیرد.

7-لایه هفتم : شیت هادی یا شیلد (غلاف) / Conductor Sheath or Shield

غلاف یا سپر رسانا، که به علت تلفظ انگلیسی آن به شیلد یا شیت هادی معروف است، معمولا بصورت نواری از مس یا گاه آلیاژ سرب به عنوان سپری در برابر امواج الکترومغناطیس کابل تعبیه می گردد. علاوه بر مورد فوق، این لایه مسیری جهت عبور جریان های خطا و نشتی در کابل می باشد. ( شیلد در یک نقطه از دو سر کابل زمین می شود.) شیلدهای سربی سنگین تر و عموما اتصال آن ها ( Termination ) دشوار تر از نمونه مسی می باشد، اما عموما ظرفیت جریان خطای بالاتری را دارند. این ناحیه بعضا با نام اسکرین فلزی یا Metallic screen نیز شناخته می شود.

برچسب ها:

این مقاله بدون برچسب است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *