مدیریت سایت 
انواع فن صنعتی از نظر عملکرد و مقایسه آنها
از نظر عملکرد، هواکش صنعتی که یک سیستم الکتریکی – مکانیکی است به دو دسته دمنده و مکنده تقسیم‌بندی می‌شود. علیرغم اینکه هر دو نوع هواکش دمنده و مکنده کاربرد یکسانی دارند و تهویه هوای فضای مدنظر را انجام می‌دهند؛ اما از نظر فنی عملکرد این دو فن کاملاً متفاوت است. تفاوت اصلی میان این دو نوع فن، شیوه ایجاد گردش سیال در هواست.
هواکش صنعتی مکنده هوا را از فضای داخلی مکان مدنظر به سمت خود می‌کشد و تهویه هوا را انجام می‌دهد.
در حالی که هواکش صنعتی دمنده هوا را از طرف بیرونی به طرف داخلی هدایت می‌کند.
فن دمنده تنها انتقال سیال یا همان هوا را به یک جهت خاص انجام می‌دهد؛ اما فن مکنده هوا را از تمامی جهات به سمت خود می‌کشد. تولید و تهویه سیال توسط فن دمنده با فشار بیشتری نسبت به تهویه هوا توسط فن مکنده انجام می‌شود.
نسبت فشار در فن دمنده در بازه 1.1 تا 1.2 قرار می‌گیرد؛ اما این میزان در مورد فن مکنده زیر 1.1 است. در ساختار فنهای مکنده روتور در جریان هوا قرار دارد؛ اما در فنهای دمنده روتور در محفظه قرار گرفته است. با توجه به این نکته فنهای مکنده نیازی به قاب و محفظه ندارند. سرعت هوا و مصرف انرژی در فنهای مکنده نسبت به فنهای دمنده کمتر است.
به طور کلی، پایه و اساس طراحی تمامی هواکش‌های صنعتی به یکی از این دو نوع فن بازمی‌گردد. در طراحی‌های امروزی البته فناوری موجود در این فن‌ها نسبت به این دو نوع کلاسیک، پیشرفت‌هایی داشته و نقاط ضعف آن برطرف گردیده است.
انواع فن صنعتی
با بررسی شیوه عملکرد و انواع فن‌ها، با کلیت هواکش صنعتی آشنا شدیم و قصد داریم در این بخش انواع فن‌هایی را که در حال حاضر در بازار موجود هستند، بررسی کنیم.
1- فن گریز از مرکز یا سانتریفیوژ
فنهای گریز از مرکز یا سانتریفیوژ از جمله فنهای دمنده صنعتی پرکاربرد هستند که هم‌اکنون در بسیاری از مراکز صنعتی و تجاری مورداستفاده قرار می‌گیرند. عملکرد این فن‌ها به این شکل است که سیال (هوا) در این هواکش به شکل شعاعی درمی‌آید و به داخل محیط مدنظر منتقل می‌شود. ویژگی و مزیت مهم فنهای سانتریفیوژ نسبت به سایر انواع هواکش‌های صنعتی این است که این فن‌ها می‌توانند جریان پایدارتر و قوی‌تری وارد فضای مدنظر کنند و تهویه را حتی در محیط‌هایی با دما و فشار بالا به‌خوبی انجام دهند.
با توجه به ساختار و عملکرد فنهای گریز از مرکز، در صورتی که محیط کاری شما دارای دما و فشار بالاست، می‌توانید استفاده از این نوع فن را در دستور کار خود قرار دهید. کنترل گرد و غبار، کنترل آلودگی هوا در محیط، تهویه هوای خطوط تولید و کوره‌ها و… از جمله کاربردهای هواکش صنعتی سانتریفیوژ است. فنهای سانترفیوژ به سه دسته فوروارد (پروانه خم به جلو)، بکوراد ( پروانه خم به عقب) و رادیال (پروانه شعاعی) تقسیم‌بندی می‌شوند.
2- فن صنعتی آکسیال
از دیگر انواع هواکش‌های صنعتی می‌توان به فن آکسیال یا فن محوری اشاره کرد. در ساختار هواکش صنعتی آکسیال جریان هوا در جهت پروانه شکل می‌گیرد و این فن می‌تواند سیال را در حجم بالا و فشار کم منتقل سازد. بازدهی فنهای اکسیال در حدود 70 تا 80 درصد است؛ اما برخی از مدل‌ها می‌توانند تا 90 درصد نیز بازدهی داشته باشند. این هواکش معمولاً برای فضاهای تجاری، اداری و صنعتی مناسب است و می‌توان از این هواکش برای تهویه فضاهای محدود مانند دیتاسنترها، پایگاه‌های کامپیوتری، سوله‌ها و کارگاه‌ها استفاده کرد.
3- اگزاست فن یوتیلتی
از نظر اقتصادی و عملکردی، می‌توان اگزاست فن یوتیلیتی را یکی از کم هزینه‌ترین و کارآمدترین هواکش‌های صنعتی دانست. اگزاست فن یوتیلیتی بر اساس ساختار و عملکردش در دسته‌بندی هواکش‌های سانتریفیوژ قرار می‌گیرد. این فن‌ها از نظر کاربرد هم به شکل مکنده و هم به شکل دمنده عمل می‌کنند.
پروانه‌هایی که در این هواکش‌ها به کار می‌رود، می‌تواند از دو تیپ فوروارد و بکوارد باشد. استقامت بالا، تعمیر و نگهداری آسان، تهویه مناسب هوا، حذف گرد و غبار، حذف بوهای نامطبوع، قابلیت تولید در ظرفیت‌های مختلف، قابلیت تولید از جنس استیل، تنوع در شکل ظاهری و… از جمله مزایای اگزاست فن یوتیلیتی است. از این هواکش در فضاهای خانگی، تجاری و صنعتی مانند پارکینگ‌ها، انبارها، رستوران‌ها، آشپزخانه‌های صنعتی، هتل‌ها، استخرها، کارخانه‌ها، خطوط تولید و… استفاده می‌شود.
4- پلاگ فن
پلاگ فن که با عنوان هواکش صنعتی سانتریفیوژ پلاگ نیز شناخته می‌شود، یکی از هواکش‌های صنعتی با بازدهی بالاست که در سالیان اخیر به شکل گسترده‌ای در کارخانه‌ها و کارگاه‌ها مورداستفاده قرار گرفته است. ساختار و شیوه عملکرد پلاگ فن‌ها مشابه فنهای یوتیلیتی است و بر اساس نیروی گریز از مرکز تبادل هوا را انجام می‌دهد. نصب هواکش پلاگ فن ساده است و عملکرد این فن فاقد سر و صداست.
عدم تولید آلودگی صوتی موجب شده این هواکش صنعتی در شرایط خاص و حساس صوتی کاربرد ویژه‌ای داشته باشد. هواکش نوع پلاگ می‌توانند در بازه ظرفیتی 1000 تا 100000 مترمکعب طراحی و ساخته شوند و شما باید بر اساس شرایط و متراژ فضای مدنظر خود، پلاگ فن با ظرفیت مناسب را انتخاب کنید. پروانه فن، قاب، سازه پخش خروجی هوای اول و دوم اجزاء تشکیل‌دهنده پلاگ فن هستند.
قاب پلاگ فن‌ها می‌تواند از جنس آلومینیوم، آهن گالوانیزه و استیل ساخته شود. پروانه این دسته از فن‌ها می‌تواند فوروارد یا بکوارد باشد و انتقال قدرت از الکتروموتور به فن نیز می‌تواند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم صورت پذیرد. شما باید بر اساس شرایط فضای مدنظر خود، ویژگی‌های پلاگ فن را بررسی و تنظیم کنید. از جمله کاربرد پلاگ فن می‌توان به دستگاه تهویه مطبوع مانند هواساز صنعتی، هواساز آنتی‌باکتریال، سیستم گرمایشی، تهویه هوای محیط‌های با دما و فشار بالا مانند کوره‌ها و… اشاره کرد.
روش نصب انواع فن صنعتی
از نظر نوع نصب و محل قرارگیری، هواکش‌های صنعتی به سه دسته کانالی، بین کانالی و سقفی تقسیم‌بندی می‌شوند.
1- هواکش کانالی
فن کانالی که معمولاً از نوع آکسیال است برای تهویه هوا محیط مدنظر به یک کانال متصل می‌شود. هواکش کانالی می‌تواند از نوع مکنده یا دمنده باشد. هواکش مدنظر از طریق این کانال، هوا را به محیط بدمد یا هوا را از محیط از طریق مکش خارج کند. هواکش‌های کانالی را می‌توان از ورق استنلس‌استیل، ورق فولادی و… تولید کرد. با توجه به ویژگی‌هایی مانند مقاومت بالا در برابر خوردگی و عمر طولانی، هواکش‌های کانالی برای محیط‌های صنعتی با فشار متوسط بسیار مناسب هستند.
هنگام خرید هواکش‌های کانالی باید به میزان هوادهی آنها توجه داشته باشید. میزان هوادهی مدل‌های کانالی به عواملی مانند سایز هواکش بستگی دارد و شما باید هواکشی مناسب متراژ فضای خود انتخاب کنید. میزان ظرفیت هوادهی این هواکش‌ها در بازه 100 تا 500 مترمکعب بر ساعت قرار می‌گیرد.
2- هواکش سقفی
هواکش سقفی از پرکاربردترین هواکش‌های صنعتی است که بر روی سقف یا پشت بام مراکز صنعتی و کارخانه‌ها نصب می‌گردد. این هواکش‌ها نیز می‌توانند از نوع مکنده یا دمنده باشند. در حال حاضر بسیاری از مراکز صنعتی در کشور ما از نوع سقفی استفاده می‌کنند. اگر علاقه‌مندید که بازدهی هواکش سقفی شما بالاتر برود، بهتر است انشعابات کمتری در مسیر این هواکش ایجاد کنید تا تهویه هوا با راندمان بهتری صورت پذیرد.
3- هواکش بین کانالی
همانطور که از نام این هواکش پیداست، این هواکش صنعتی هنگامی که انشعابات و طول کانال‌های تهویه هوا زیاد شوند، در بین کانال قرار می‌گیرد و به تهویه بهتر هوا کمک می‌کنند. مانند دو نوع هواکش قبلی، هواکش بین کانالی نیز دارای دو نوع مکنده و دمنده است. هواکش بین کانالی در ابعاد کوچک تولید می‌شوند و فضای کمی را اشغال می‌کنند. از ویژگی‌های هواکش بین کانالی می‌توان به آلودگی کم صوتی، سهولت در نصب، اشغال فضای بسیار کم، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، ظرفیت تخلیه بالا و… اشاره کرد. هواکش بین کانالی دایره‌ای و مستطیلی، از انواع هواکش‌های بین کانالی هستند.