پوش باتن یا شستی ، وسیله ای است با مکانیزم ساده سوئیچی که برای کنترل کردن پروسه یک سیستم عملیاتی و یا یک دستگاه به کار می رود. جنس بدنه و قسمت های مختلف پوش باتن معمولا از پلاستیک یا فلز یا باکالیت مقاوم و سخت و پلاستیک ساخته می شود. پوش باتن های فلزی و پلاستیکی دارای کنتاکت کمکی هستند.
سطح پوش باتن که اصطلاحاً سری پوش باتن نیز نامیده می شود یا صاف و مسطح و یا گود است به گونه ای که حالت انگشت شست را دارا است و یا کله قارچی است که گاهی کلید هم برای قفل کردن تجهیز دارد. سری پوش باتن به شکل گرد یا مربعی ساخته می شود.
دکمه یا سری پوش باتن به شیوه های زیر فشار داده می شود:
فشار دادن با انگشت شست و به صورت سطحی
فشار دادن عمیق
ضربه زدن
مشت زدن
عملکرد پوش باتن اشنایدر
پوش باتن غالبا یک فنر داخلی دارد تا زمانی که فشار داده شد و عمل مورد نظر را انجام داد، به صورت خودکار به حالت اولیه خود برگردد. در نمونه قفل شو، پوش باتن پس از فشردن، قفل شده و تنها در صورت چرخاندن سری کله قارچی مانند XB5AS542 در جهت عقربه های ساعت آزاد شده و به حالت اولیه باز می گردد.
در نمونه قفل شو کلید دار مانند XB4BS9442، می توان توسط کلیدی که روی سری کله قارچی تعبیه شده، پوش باتن را قفل کرد تا به هیچ وجه اجازه فشرده شدن و عمل کردن را نداشته باشد. این کاربرد در مناطق عملیاتی حیاتی استفاده می گردد تا تنها افراد واجد شرایط امکان دسترسی به پوش باتن را داشته باشند.
کدبندی پوش باتن ها بر اساس رنگ آن ها صورت می گیرد، بنابراین برای هر عملکرد یک رنگ اختصاص داده می شود که از این طریق اپراتور در هنگام انجام کار دچار اشتباه در فشردن دکمه ها نمی شود.
پوش باتن XB4BW3165 با جنس بدنه فلز کروم و عملکرد بازگشت فنری و رنگ سفید جهت لامپ BA9s بدون لامپ به کار می رود. تعداد کنتاکت کمکی که در این قطعه به کار رفته، ۱NO+1NC است. ولتاژ تغذیه برای راه اندازی این محصول کمتر از ۲۵۰ ولت می باشد.
انواع پوش باتن اشنایدر
برای فرمان قطع و وصل به کنتاکتورها معمولاً از شستی یا پوش باتن استفاده می شود. شستی ها کلیدهای لحظه ای هستند با فشار به یک دکمه تیغۀ هادی حرکت کرده و دو کنتاکت را به هم وصل یا از هم جدا می کند. معمولاً این فرمان توسط دست انسان انجام می گیرد. در بعضی از دستگاه ها از پدال (فرمان باپا) و حرکت های مکانیکی دستگاه و ماشین (میکروسوئیچ) هم استفاده می کنند. معمولاً در مدار فرمان از دو نوع شستی استفاده می شود: شستی وصل (استارت) و شستی قطع (استپ) و ترکیب هر دو. در ادامه انواع پوش باتن اشنایدر بررسی می شود.
۱-شستی استارت (START)
شستی که پس از تحریک یا فشار دادن، کنتاکت قطع را وصل می کند شستی استارت نامیده می شود. به عبارت دیگر شستی استارت در حالت عادی باز بوده با فشار دادن به صورت لحظه ای بسته می شود. در شستی استارت، با برداشتن فشار دست از روی آن کنتاکت مجدداً باز می شود در داخل شستی استارت یک فنر قرار گرفته است که موجب بازگشت آن می گردد. معمولاً رنگ شستی استارت سبز یا مشکی است.
۲-شستی استوپ (STOP)
شستی که پس از تحریک یا فشار دادن، کنتاکت وصل را قطع می کند شستی استوپ نامیده می شود. به عبارت دیگر شستی استوپ در حالت عادی بسته بوده با فشار دادن به صورت لحظه ای باز می شود. در شستی استوپ، با برداشتن فشار دست از روی آن کنتاکت مجدداً بسته می شود در داخل شستی استوپ یک فنر قرار گرفته است که موجب بازگشت آن می گردد، اما مدار کنتاکتور با استفاده از تیغه کمکی (کنتاکت باز) به حالت وصل باقی می ماند. اگر از کمکی استفاده نشود مدار ناپایدار می شود.
البته وقتی که کنتاکتور وصل را به وسیله استوپ قطع کنیم، این موضوع را می توان زمانی که جریان برق شبکه قطع می شود، مشاهده کرد که چگونه مدار کنتاکتور قطع و با برقرار شدن جریان برق کنتاکتور وصل نمی شود مگر اینکه دوباره مدار را استارت کنیم.معمولاً رنگ شستی استوپ قرمز می باشد.
۳- شستی استارت – استوپ دوبل
شستی استارت استوپ ترکیبی از شستی استارت و شستی استوپ است. به طور کلی برای هر شستی می توانیم از یک شماره دو رقمی استفاده کنیم.
شمارۀ سمت راست (یکان) تعداد تیغه های بسته یعنی استوپ ها و شمارۀ سمت چپ (دهگان) تعداد تیغه های باز یعنی تعداد استارت ها را مشخص می کند مثلاً شستی استوپ استارت دوبل با شمارۀ ۱۱ و شستی استارت تکی با شمارۀ ۱۰ و استوپ تنها با شمارۀ ۰۱ شناسایی می شوند و عدد ۳۲ مشخص کننده یک شستی مرکب است که پنج تیغه دارد سه تای آنها استارت و دو تای دیگر استوپ هستند. جهت فلش روی علامت اختصاری شستی ها تعیین کننده جهت نیرو برای برگشت فنر به جای اولش را مشخص می نماید.
در رسم نقشه های برقی به طور معمول بیشتر دستگاه ها را در حالت قطع (خاموش نرمال) و اتصال تیغه ها را از سمت چپ به راست می کشند. نقشه های اتصال در صورت امکان به شکل عمودی به ویژه برای مدارهای فرمان رسم می شوند.
شستی استارت استوپ دوبل اشنایدر